Voegspecie maken

Moet je de buitenmuur (opnieuw) voegen of het voegwerk van de gevel op zwakke plekken herstellen? Dan ligt het misschien voordehand om naar de bouwmarkt te gaan en voegmortel te kopen. Deze middelen zijn immers direct klaar voor gebruik.
Maar zelf voegspecie maken is ook een goede optie om geld te besparen en volledig zelf de kleur en soort voeg te bepalen. Het goede nieuws is dat het samenstellen van je eigen mengsel voor het voegwerk in principe goed haalbaar is. Met water, zand en cement in de juiste verhoudingen heb je in een handomdraai je eigen voegmiddel. Deze klus vraagt echter wel om de juiste aanpak. Er zijn bovendien een aantal valkuilen en zaken om vooraf rekening mee te houden. Daar lees je meer over op deze pagina.

Wil je wel zelf je eigen voegspecie maken, maar het voegwerk zelf liever uitbesteden aan een gevelspecialist, of heb je hulp nodig bij een ander deel van je gevelrenovatie? Vertrouw op onze partners. Via Gevelrenovatie Rotterdam kun je kosteloos offertes vergelijken van erkende specialisten die jouw gevel vakkundig renoveren.

Voegspecie wordt gebruikt om de ruimte tussen bakstenen of tegels op te vullen. Het zorgt in de eerste plaats voor de stabiliteit van de muur door de stenen stevig aan elkaar te binden. Daarnaast helpt het voegwerk om water en vocht tegen te houden. Zo trekt vocht niet in het metselwerk. Zeker in het geval we de voeg waterdicht maken met een impregneermiddel, kan dit extra helpen om vochtdoorslag in de gevel te voorkomen.

Waaruit bestaat voegspecie?

Voegspecie, ook wel voegmiddel of voegmortel genoemd, is een mengsel van verschillende ingrediënten die samen de voeg vullen en een bakstenen gevel versterken.

Voegspecie bestaat uit:

• Cement voor het bindmiddel – Cement zorgt ervoor dat de voegspecie hard wordt. Dit maakt dat de stenen goed aan elkaar kleven en een stabiele buitenmuur vormen.
• Water voor het activeren van het cement – Water is nodig om de chemische reactie van het cement te starten. Waardoor het mengsel uithardt en de gewenste stevigheid krijgt.
• Zand voor de structuur – Zand maakt de voegspecie steviger en zorgt voor de juiste textuur.  
• Kleurpigmenten (optioneel) voor de kleur – Hiermee kun je de voeg de gewenste kleur geven, zodat deze goed past bij de gevel of de tegels.

Wanneer heb je voegspecie nodig?

Voegspecie is nodig in verschillende situaties. Bijvoorbeeld, wanneer de gevel vernieuwd moet worden of bij een nieuwe gevel. Het mengsel zorgt ervoor dat de bakstenen stevig vastzitten en bepaalt de uitstraling van de gevel.

Ook komt voegspecie van pas wanneer de oude voegen tussen de bakstenen vocht beginnen op te nemen of schimmel vertonen (dit is vaak zichtbaar als de voeg zwart uitslaat). In dit geval moet het oude voegwerk eerst worden verwijderd. Daarna wordt het nieuwe voegmiddel tussen de stenen aangebracht. Een nieuwe voegspecie maken zorgt dan dus voor stevigheid en waterdichte bescherming. Als de voegen afbrokkelen of poreus worden, kan dit de stabiliteit van de gevel in gevaar brengen. En een poreuze voeg laat water gemakkelijker in de gevel terechtkomen. Het nieuwe voegwerk voorkomt dit probleem en beschermt de gevel tegen waterschade.

Om zelf voegspecie te maken, heb je cement, voegzand en water nodig. De basisverhouding is altijd 1 deel cement en 4 delen zand. Afhankelijk van de kleur die je wilt, kies je een ander type zand:

– Voor gebroken wit gebruik je duinzand.

– Voor grijs gebruik je rijnzand.

– Voor wit gebruik je wit cement en wit zand.

Om kleur toe te voegen, kun je ook kleurpigmenten gebruiken. Deze voeg je simpelweg toe aan het mengsel om de gewenste tint te krijgen.

Begin met het verzamelen van de benodigde materialen. Meng daarna het cement en zand in de juiste verhoudingen. Voeg beetje bij beetje water toe totdat het mengsel de juiste consistentie heeft – het moet korrelig en een beetje plakkerig aanvoelen. Als je in het mengsel knijpt, mag er geen water uitlopen.

Ga je zelf voegspecie maken, let dan op het volgende:

• Zorg ervoor dat je het mengsel goed doorroert om klonten te voorkomen, zodat je een egaal en goed werkbaar voegmiddel krijgt.
• Maak genoeg voegspecie voor ongeveer een uur werk, omdat het mengsel daarna kan uitdrogen en niet meer bruikbaar is.
• Werk snel tijdens het maken van de voegspecie en maak niet teveel tegelijk, zodat je het mengsel op tijd kunt gebruiken voordat het opdroogt. Je kunt beter later nog een tweede ronde voegspecie maken. 

Als je zelf voegspecie hebt gemaakt, kun je nu beginnen met het voegen van je gevel. Volg deze stappen:

Stap 1: Maak de voegen schoon

Begin met het schoonmaken van de voegen in de muur. Gebruik een droge borstel om vuil, stof en andere rommel weg te halen, zodat je een schone ondergrond hebt om te werken.

Stap 2: Maak de voegspecie klaar

Meng de voegmortel volgens de aanwijzingen op de verpakking. De specie moet zo dik zijn dat je er een bal van kunt maken zonder dat er water uitkomt. Als dit lukt, is de specie klaar voor gebruik.

Stap 3: Begin met de horizontale voegen

Pak de horizontale voegen, ook wel lintvoegen genoemd. Zet een spaarbord net onder de voeg tegen de muur aan. Smeer de specie op het bord en druk het met een lange voegspijker in de voeg door te strijken. Dit zorgt ervoor dat de specie goed in de voeg komt.

Stap 4: Voeg de verticale voegen toe

Nu ga je de verticale voegen (de stootvoegen) doen. Druk kleine bolletjes voegspecie met je hand in de voegen. Gebruik een kortere voegspijker voor meer controle. Borstel daarna de muur voorzichtig met een zachte borstel om overtollige specie weg te halen.

Stap 5: Maak de voegen mooi af

Als je klaar bent, werk je de voegen af op de manier die jij het mooiste vindt. Je kunt ze glad maken of juist wat ruwer, afhankelijk van hoe je het wilt.

Stap 6: Laat de voegspecie drogen

Wanneer de specie is opgedroogd, borstel je de muur nogmaals goed na met een droge borstel om losse deeltjes weg te halen.

Stap 7: Versterk de voegen

Om de voegen sterker te maken en te voorkomen dat er kalkvlekken ontstaan, kun je de voegen een beetje met water besprenkelen.

Tip: Zorg ervoor dat je rubberen handschoenen draagt om je handen schoon te houden, en maak je gereedschap meteen schoon na gebruik.

De een kiest ervoor omdat het meer vrijheid geeft om zelf de uitstraling te bepalen van het voegwerk, de ander omdat er nog cement en zand over is van een eerdere klus. Wat de reden ook is, zelf voegspecie maken heeft verschillende voordelen:  

• Vaak goedkoper dan kant-en-klaar voegmortel kopen – Losse cement en zand zijn vaak voordeliger dan voorverpakte voegspecie.  
• Je bepaalt zelf de kleur en sterkte – Door de juiste verhoudingen te mengen, kun je de voeg exact afstemmen op jouw gevel.  
• Geschikt voor oude of monumentale gevels – Bij renovaties of speciale stenen kun je de specie aanpassen voor een betere match met het bestaande metselwerk.  
• Mogelijkheid om te experimenteren – Door zelf te mengen, kun je testen welke samenstelling het mooiste resultaat geeft. 
• Handig voor kleine klussen – Je maakt precies de hoeveelheid die je nodig hebt. En je voorkomt onnodig restafval.  

Soms duurzamer – Je kunt milieuvriendelijkere materialen gebruiken of bestaande middelen hergebruiken, wat beter is voor het milieu.

Zelf voegspecie maken is best goed haalbaar, als je de juiste spullen hebt, maar het kan ook wat uitdagingen met zich meebrengen. Er is een aantal dingen waar je goed op moet letten. Hier zijn een paar valkuilen die we vaak zien bij doe-het-zelvers als zij zelf een voegspecie maken:

• Mengsel droogt te snel: Als je te veel tegelijk maakt of te langzaam werkt, kan de voegspecie snel opdrogen. Dan krijg je het niet goed in de voegen.
• Mengsel wordt te dun: Als er te veel water in het mengsel zit, wordt de specie te dun. Dit kan ervoor zorgen dat de voeg niet goed blijft zitten. En bovendien niet stevig genoeg is.
• Mengsel wordt te dik: Als er te weinig water in zit, wordt de specie te dik. Dit maakt het moeilijk om met de voegspecie te werken. Het kan dan bijvoorbeeld lastig zijn om het goed in de voegen te krijgen, en het voegwerk kan onregelmatig opdrogen.
• Ongelijkmatige afwerking: Het is belangrijk om snel en gelijkmatig te werken, anders krijg je niet overal een mooie, strakke voeg.
• Niet goed roeren: Als je de specie van te voren niet goed mengt, kunnen er klontjes of ongelijkmatige delen ontstaan. Dit zorgt ervoor dat het mengsel niet goed in de voegen blijft zitten. En ook dat het resultaat niet mooi wordt.
• Te veel lucht in het mengsel: Als je de specie te veel mengt of te lang roert, kan er te veel lucht in het mengsel komen. Dit kan ervoor zorgen dat de voeg niet goed uithardt of dat er luchtbellen ontstaan in de voeg. 
• Te veel of te weinig zand: De verhouding tussen cement en zand is belangrijk. Als je teveel zand gebruikt, kan de voeg te zwak worden. Te weinig zand maakt de voeg te broos.

Zoals je ziet zijn er een hoop dingen die mis kunnen gaan rondom het voegspecie maken. Bij twijfel, kan het daarom zeker een goed idee zijn om het uit te besteden aan een gevelspecialist. Deze experts werken met professionele voegspecie en zorgen voor een mooi en duurzaam resultaat. Via het netwerk van Gevelrenovatie Rotterdam kun je makkelijk offertes van gevelspecialisten uit je regio vergelijken. Zo kun je geld besparen op je project en ben je zeker van een goed resultaat.

Een andere optie is om zelf de voegspecie te maken en het voegwerk door een professional te laten doen. Dit zorgt voor de beste kwaliteit zonder dat jij alles zelf hoeft te doen.